Đặc Khắc Tư – Thành phố độc nhất được xậy dựng theo trận đồ bát quái ở Tân Cương

Nếu có một nơi khiến bạn phải ngạc nhiên vì sự kết hợp giữa triết học phương Đông và kiến trúc hiện đại, thì đó chính là Đặc Khắc Tư (特克斯 / Tekes) – thành phố nhỏ thuộc châu Y Lê, khu tự trị Tân Cương.

Ẩn mình giữa thảo nguyên rộng lớn, nơi những dãy núi tuyết và dòng sông Tekes uốn lượn, Đặc Khắc Tư nổi tiếng khắp Trung Quốc với quy hoạch đô thị theo đồ hình “bát quái” – một biểu tượng cổ xưa trong Kinh Dịch.

Từ trên cao nhìn xuống, toàn bộ thành phố như một “trận đồ” khổng lồ, nơi các con đường giao nhau thành hình xoắn ốc. Cấu trúc ấy không chỉ độc đáo mà còn mang trong mình triết lý sâu sắc về sự cân bằng giữa trời, đất và con người.

Nguồn gốc và vị trí của Đặc Khắc Tư

Đặc Khắc Tư nằm ở phía tây bắc Tân Cương, thuộc vùng thung lũng Tekes trù phú. Tên gọi “Tekes” trong tiếng Mông Cổ mang nghĩa “nguồn nước hoang dã” – hàm ý vùng đất được bao bọc bởi sông suối và núi non.

Thành phố được xây dựng vào năm 1937 và đến nay vẫn giữ nguyên cấu trúc độc nhất vô nhị trên thế giới.

Đặc Khắc Tư cách thành phố Y Ninh (Yining) khoảng 140 km, là điểm dừng chân quan trọng trong hành trình khám phá vùng Ili thơ mộng – nơi nổi tiếng với thảo nguyên, hoa oải hương, và phong cảnh hùng vĩ của Tân Cương.

Kiến trúc bát quái – niềm tự hào của Đặc Khắc Tư

Một thành phố không có đèn giao thông. Điều khiến Đặc Khắc Tư đặc biệt hơn cả là toàn bộ thành phố được quy hoạch theo trận đồ Bát Quái – 8 hướng, 8 tuyến đường chính tỏa ra từ trung tâm, kết nối bằng các vòng tròn đồng tâm tượng trưng cho âm – dương và sự chuyển động của vũ trụ.

Đáng ngạc nhiên là thành phố này không có một chiếc đèn giao thông nào. Các tuyến đường nối liền nhau một cách logic, giúp phương tiện di chuyển thông suốt mà không cần tín hiệu chỉ dẫn. Đây được xem là minh chứng cho khả năng ứng dụng hài hòa giữa tư tưởng triết học và khoa học đô thị.

Triết lý phong thủy trong từng con đường

Người ta nói rằng, kiến trúc của Đặc Khắc Tư chính là “Kinh Dịch trong hình khối”.

Từ trung tâm thành phố – quảng trường lớn tượng trưng cho “Thái Cực”, tám con đường lớn tỏa ra tám hướng, tương ứng với tám quẻ: Càn, Khảm, Cấn, Chấn, Tốn, Ly, Khôn, Đoài.

Bao quanh là các vòng tròn thể hiện sự luân chuyển không ngừng giữa âm và dương, giữa động và tĩnh – mô phỏng vận hành của trời đất.

Công năng và ý nghĩa thiết kế

Không chỉ mang tính biểu tượng, bố cục này còn giúp thoát nước nhanh, hạn chế ngập úng vào mùa mưa, đồng thời tạo sự phân bổ hợp lý giữa các khu vực trung tâm – thương mại – dân cư.

Cấu trúc đồng tâm khiến người ta có cảm giác dù đi lạc ở đâu, cuối cùng vẫn tìm được đường về trung tâm – như chính tinh thần “vạn vật quy nhất” trong triết học phương Đông.

Trải nghiệm khi đến Đặc Khắc Tư

Đến với Đặc Khắc Tư, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng một công trình quy hoạch độc nhất thế giới mà còn được đắm mình trong vẻ đẹp hoang sơ của Tân Cương.

Dạo quanh “thành phố mê cung”

Từ quảng trường trung tâm, bạn có thể đi bộ qua những tuyến phố hình quạt, quan sát cách các con đường uốn lượn một cách hoàn hảo.

Đặc Khắc Tư được ví như “một mê cung mà dù đi lạc, bạn vẫn đến được đích”. Nhiều du khách còn thích đứng từ trên đài quan sát hoặc bay drone để nhìn thấy toàn cảnh “trận đồ bát quái” rực rỡ dưới ánh nắng.

Tham quan quảng trường văn hóa Bagua

Quảng trường trung tâm là nơi giao thoa giữa truyền thống và hiện đại. Buổi tối, không khí trở nên sôi động với các tiết mục ca múa dân tộc, điệu nhảy Kazakh và tiếng đàn Dombra ngân vang.

Nơi đây còn có tượng đài Thái Cực, biểu trưng cho sự khởi nguyên và vận động của vũ trụ.

Ngắm nhìn Đặc Khắc Tư từ trên cao

Từ “Đài quan sát Thái Cực” (Tai Chi Altar Viewpoint), bạn có thể phóng tầm mắt bao quát toàn bộ thành phố. Cảnh tượng từ trên cao giống hệt một bức tranh Kinh Dịch khổng lồ, xen giữa là sắc xanh của cây cối và sắc vàng của ánh nắng Tân Cương.

Khám phá văn hóa địa phương

Vùng đất này là nơi sinh sống của người Kazakh, Duy Ngô Nhĩ, và nhiều dân tộc khác. Du khách có thể thưởng thức ẩm thực đặc trưng như thịt cừu nướng, sữa chua dê, bánh naan, hoặc tham dự lễ hội dân tộc mùa hè.

Thời điểm du lịch Đặc Khắc Tư lý tưởng

• Tháng 5 – tháng 9: thời tiết dễ chịu, thảo nguyên Ili xanh mướt, hoa oải hương nở rộ – thời điểm đẹp nhất để tham quan và chụp ảnh.
• Mùa đông: tuy lạnh giá nhưng lại có cảnh tuyết phủ trắng, thích hợp cho ai muốn trải nghiệm không khí cổ tích nơi vùng cực tây Trung Quốc.

Ngày nay với sự biến đổi khí hậu thất thường, thời tiết theo tháng ở Trung Quốc cũng có sự thay đổi nhất định. Vì vậy nếu bạn xác định đi du lịch nên tìm hiểu trước thời tiết Trung Quốc để lên lịch trình phù hợp nhé!

Cách di chuyển đến Đặc Khắc Tư

• Từ Urumqi: bạn có thể đi tàu hoặc xe buýt đến thành phố Yining (Y Ninh), sau đó tiếp tục di chuyển khoảng 2 – 3 giờ đường bộ là tới Đặc Khắc Tư.
• Từ Ili: có xe khách chạy hàng ngày đến Tekes. Ngoài ra, du khách có thể thuê xe riêng để chủ động dừng lại ngắm cảnh dọc đường – những dãy núi, đồng cỏ và rừng bạch dương tuyệt đẹp của Tân Cương.

Gợi ý kết hợp hành trình du lịch Tân Cương

Đặc Khắc Tư có thể nằm trong tuyến du lịch Ili – Tân Cương, kết hợp với các điểm nổi bật:

• Y Ninh (Yining): thủ phủ vùng Ili, nổi tiếng với cánh đồng oải hương.
• Narat Grassland: thảo nguyên được mệnh danh “thiên đường trên mặt đất”.
• Sayram Lake: hồ trên núi cao với làn nước xanh ngọc.
• Hoàng Sơn (Kanas) hoặc Altay: vùng phía bắc với cảnh núi tuyết và rừng lá vàng vào thu.

Một biểu tượng của triết học và du lịch hiện đại

Ngày nay, Đặc Khắc Tư không chỉ là một thành phố nhỏ ở Tân Cương mà còn là biểu tượng của sự hòa hợp giữa văn hóa cổ và đô thị học hiện đại.

Nơi đây thu hút du khách không chỉ vì quy hoạch bát quái hiếm có, mà còn bởi cảm giác an yên, trật tự và cân bằng trong từng con đường.

Giữa vùng đất bao la, Đặc Khắc Tư như một viên ngọc lạ – lặng lẽ nhưng rực sáng. Một nơi mà triết lý hàng nghìn năm tuổi của phương Đông vẫn đang âm thầm vận hành, trong nhịp sống của một thành phố hiện đại ở cực tây Trung Quốc. Một thành phố đặc biệt mà Joytrip nghĩ rằng sẽ có khá nhiều người tò mò muốn thử đặt chân đến một lần!